Stały wzrost zużycia energii elektrycznej w Polsce sprawia, że rośnie również zapotrzebowanie na moc w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym. W okresach największego popytu na energię obecnie funkcjonujące elektrownie mogą nie poradzić sobie z wytworzeniem wystarczającej ilości energii, aby sprostać wysokiemu zapotrzebowaniu. Taka sytuacja miała miejsce w sierpniu 2015 roku. Wówczas, ze względu na falę upałów i niskie stany wód, część elektrowni konwencjonalnych nie była w stanie wytwarzać energii. Konieczne było musiała ograniczenie zużycia energii przez niektóre firmy np. poprzez obniżenie produkcji, aby nie doszło do awarii w systemie elektroenergetycznym i blackoutu. W celu niedopuszczenia do podobnych sytuacji w przyszłości, na mocy „Ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku – o rynku mocy”, ustanowiono powstanie tzw. Rynku Mocy, którego funkcjonowanie ma pomóc w stworzeniu dodatkowych rezerw mocy w systemie, budowie oraz modernizacji źródeł wytwórczych a co za tym idzie poprawie stabilności i bezpieczeństwa Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.
Czym jest opłata mocowa?
Jest to składka odbiorcy końcowego przeznaczana na pokrycie kosztów związanych z funkcjonowaniem Rynku Mocy. Innymi słowy, jest to dodatkowy składnik zwiększający wysokość finalnej ceny energii elektrycznej klienta końcowego. Opłatę mocową zapłaci każdy odbiorca energii elektrycznej, zarówno klient indywidualny, jaki i przedsiębiorstwa. Należy dodać, że opłata ta powiększa stawkę dystrybucyjną, zatem jest zupełnie niezależna od stawek oferowanych przez sprzedawców prądu. Należność ta będzie doliczana do naszego rachunku za energię już od stycznia 2021 roku a jej wysokość determinuje roczny pobór energii elektrycznej z sieci. Odbiorcy zostali podzieleni na pięć grup. Do czterech pierwszych należą gospodarstwa domowe podzielone według rocznych poborów, natomiast pozostali odbiorcy znaleźli się w grupie piątej, w której opłatę oblicza się dla każdej pobranej (w dni robocze, od 7 do 22 godz.) kilowatogodziny energii. W Tabeli 1 wskazane są wysokości opłaty mocowej w podziale na ww. grupy.
Biorąc pod uwagę przykładową rodzinę, czyli małżeństwo z dwójką dzieci, które statystycznie średnio zużywa ok. 2000 kWh rocznie, można zasymulować wysokość rocznej opłaty mocowej. Wspomniana rodzina musi liczyć się ze zwiększeniem rachunków za energię elektryczną o 7,47 zł w każdym miesiącu, czyli zapłaci o prawie 90 zł netto więcej w całym roku!<
Czy istnieje możliwość, aby nie płacić opłaty mocowej?
Niestety nie, każdy jest zobligowany do jej ponoszenia. Można natomiast starać się redukować jej wielkość poprzez zmniejszanie zużycia (poboru) energii elektrycznej. Ważnym jest, że opłata mocowa liczona jest właśnie od energii pobranej z sieci, a nie zużytej, ponieważ daje to możliwość na redukcję wysokości opłaty mocowej np. poprzez instalację fotowoltaiki, która może w znaczącym stopniu zmniejszyć ilość energii elektrycznej pobieranej z sieci dystrybucyjnej, a co za tym idzie spowodować, że sumaryczna opłata mocowa będzie niższa. Poniższy przykład pokazuje jak wcześniej wspomniana rodzina może obniżyć swoje rachunki za energię elektryczną.